Phasouvanh: ກິຕ້າໂປ່ງ

ມີຫຼາຍແບບໃຫ້ເລືອກຊື້ພ້ອມແຖມຄາບໂປແລະປິກ

ເຄື່ອງດົນຕີທີ່ມີລັກສະນະຄ້າຍກີຕາເປັນທີ່ນິຍົມຫລາຍວ່າ 5,000 ປີເປັນຢ່າງຕ່ໍາໂດຍເລີ່ມເປັນທີ່ນິຍົມໃນແຖບເອເຊຍກາງເອີ້ນວ່າຊິຕາລ່າ (Sitara) ເຄື່ອງດົນຕີທີ່ມີຮູບແບບຄ້າຍຄະລຶງະກີຕາທີ່ເກົ່າແກ່ທີ່ສຸດທີ່ຄົ້ນພົບມີອາຍຸ 3,300 ປີ ເປັນຫິນສະຫລັກຂອງກະວີອານາຈັກໂບລານຮິດໄຕ

ຄໍາວ່າກີຕາມາຈາກພາສາສະເປນຄໍາວ່າ guitarra ຊຶ່ງມາຈາກພາສາກີກອີກທີຄືຄໍາວ່າ Kithara kithara ຈາກຫລາຍແຫລ່ງທີ່ມາເຮັດໃຫ້ຄໍາວ່າກີຕາຫນ້າຈະມີຮາກສັບມາຈາກພາສາຕະກູນອິນໂດຍູໂລປຽນ guit- ຄ້າຍກັບພາສາສາສະກິດ ທີ່ແປວ່າດົນຕີແລະ -tar ຫມາຍເຖິງຄອດຫລືສາຍຄໍາວ່າ qitara ເປັນພາສາອາລາບິກໃຊ້ເອີ້ນ Lute lute ສ່ວນຄໍາວ່າ guitarra ເກີດຂຶ້ນເມື່ອເຄື່ອງດົນຕີຊະນິດນີ້ຖືກນໍາມາທີ່ Iberia (ຫລື Iberian Peninsular ເປັນຄາບສະມຸດທ໌ທິດທິດຕະວັນຕະ ກະສຽງໃຕ້ໃນທະວີບຍຸໂລບ) ໂດຍ Moors

ກີຕາໃນຍຸກປັດຈຸບັນມາຈາກເຄື່ອງດົນຕີທີ່ເອີ້ນວ່າ cithara ຂອງຊາວໂລມັນຊຶ່ງນໍາເຂົ້າໄປແພ່ຫລາຍໃນອານາຈັກຮິສະປາເນຍຫລືສະເປນໂບລານປະມານຄະສະ 40 ຈາກນັ້ນປ່ຽນແປງຮູບແບບຈົນກາຍມາເປັນເຄື່ອງດົນຕີທີ່ມີ 4 ສາຍເອີ້ນວ່າອູ໊ດ (oud) ນໍາເຂົ້າມາໂດຍຊາວມົວໃນຍຸກທີ່ເຂົ້າມາຄອບຄອງຄາບສະມຸດໄອບີຮຽນໃນສະຕວັດທີ່ 8 ສ່ວນໃນຍຸໂລບມີເຄື່ອງດົນຕີທີ່ເອີ້ນ ວ່າລຸຕະ (lute) ຂອງຊາວສະແກນດິເນເວຍມີ 6 ສາຍໃນສະໄຫມຄະສະ 800 ເປັນເຄື່ອງດົນຕີທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມໃນກຸ່ມຊາວ (ໄວກິ້ງ)

ຄະສະ 1200 ກີຕາ 4 ສາຍມີ 2 ປະເພດຄືກີຕາລ່າມໍລິສະກາຫລືກີຕາຂອງຊາວມົວມີລັກສະນະກົມຕົວຄໍກວ້າງມີຫລາຍໂຍກັບກີຕາລ່າລາຕິຫນ້າຊຶ່ງຮູບຮ່າງຄ້າຍກີຕາໃນປັດຈຸບັນຄືມີຮູດຽວແລະຄໍແຄບໃນ ສະຕວັດທີ່ 16 ເຄື່ອງດົນຕີຄ້າຍກີຕາຂອງຊາວສະເປນທີ່ເອີ້ນວ່າວິຮູເອນເປັນເຄື່ອງດົນຕີທີ່ມີລັກສະນະໃກ້ຄຽງກັບກີຕາໃນປັດຈຸບັນມີຄວາມຜະສົມຜະສານລະຫວ່າງເຄື່ອງດົນຕີອູ໊ດຂອງຊາວອາຫລັບແລ ลูตของยุโรป แต่ได้รับความนิยมในช่วงสั้น ๆ พบเห็นจนถึงปี 1576

ເຄື່ອງດົນຕີຊິ້ນທໍາອິດທີ່ມີຮູບລັກຄືກີຕາກໃນປັດຈຸບັນເກີດໃນຊ່ວງຍຸກປາຍຂອງສະໄຫມກາງຫລືຍຸກຕົ້ນສະໄຫມເລີເນດຊອງ (500 ກວ່າປີທີ່ແລ້ວ) ເປັນຊ່ວງທີ່ມີການໃຊ້ເຄື່ອງດົນຕີປະເພດເຄື່ອງສາຍກັນທົ່ວໂລກໃນຍຸກນັ້ນກີຕາ ມີທັງແບບ 4 ແລະ 5 ສາຍສໍາຫລັບກີຕາທີ່ມີ 6 ສາຍລະບຸວ່າມີຂຶ້ນໃນປີ 1779 ເປັນຜົນວຽກຂອງນາຍແກຕາໂນວິນາຊະເຊຍ (Gaetano Vinaccia) ໃນເມືອງເນເປີນອິຕາລີແຕ່ກໍຖະກະຖຽງກັນວ່າອາດເປໍ ของปลอมสำหรับตระกูลวินาซเซียมีชื่อเสียงในการผลิตแมนโดลินมาก่อน

ກີຕາໄຟຟ້າຕົວທໍາອິດເລີ່ມຜະລິດຂຶ້ນໃນສະຕວັດທີ່ 20 ໂດຍຈໍໂບແຊ້ມ (George Beauchamp) ໄດ້ຮັບສິດທິບັດໃນປີ 1936 ແລະຮ່ວມກັບລິກເຄ່ນະແບໍກເກີ (Rickenbacker) ຕັ້ງບໍລິສັດ Electro String Instrument ຜະລິດກີຕາໄຟຟ້າໃນຊ່ວງປາຍ ປີທະສະວັດທີ່ 1930 ຕໍ່ມາໃນຊ່ວງທະສະວັດ 1960 ຈໍເລນນອນສະຫມາຊິກວົງເດິບີດເທີນໃຊ້ກີຕາຍີ່ຫໍ້ນີ້ສົ່ງຜົນໃຫ້ເຄື່ອງດົນຕີຍີ່ຫໍ້ນີ້ມີຊື່ສຽງໃນກຸ່ມນັກດົນຕີໃນຍຸກນັ້ນແລະໃນປັດຈຸບັນບໍລິສັດລິກເຄ່ ນະແບໍກເກີເປັນບໍລິສັດຜະລິດກີຕາທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນສະຫະລັດອະເມລິກາ

ກິຕ້າໂປ່ງ

1 ກີຕາໂປ່ງຫລືອາຄູດຕິກກີຕານັ້ນເອງກໍຄືກີຕາທີ່ມີລໍາຕົວໂປ່ງບໍ່ຕ້ອງອາໄສໄຟຟ້າໃນການຫຼິ້ນຊຶ່ງສາມາດທີ່ຈະພະກະພາໄປຫຼິ້ນໄດ້ໃນທຸກ ໆ ທີ່ບໍ່ຕ້ອງໃຊ້ອຸປະກອນແມ່ນຫຍັງໃຫ້ວຸ່ນວາຍສາມາດແບ່ງໄດ້ດັງນີ້

1.1 ກີຕາຄາດສິກ (Classic Guitar) ຊຶ່ງຖືວ່າເປັນຕົ້ນແບບຂອງກີຕາໃນຍຸກປັດຈຸບັນນັ້ນເອງຊຶ່ງມີລັກສະນະເດັ່ນກໍຄືມີລູກບິດແລະແກນພັນສາຍເປັນພາດສະຕິກມີຄໍຫລືຟິງເກີບອດທີ່ໃຫຍ່ຄືປະມານ 2 ນິ້ວລັກສະນະແບນລາບແລະ ໃຊ້ສາຍເອັນຫລືໄນລ່ອນສ່ວນ 3 ສາຍເທິງ (ສາຍເບດ) ຈະເຮັດດ້ວຍໄນລ້າຫລືໃຍໄຫມແລ້ວພັນດ້ວຍເສັ້ນໂລຫະເຊັ່ນເສັ້ນທອງແດງຫລືບອນຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ມີຄວາມນຸ່ມມືເວລາຫຼິ້ນບໍ່ເຈັບຄືສາຍໂລຫະ ມັນເຫມາະກັບຄົນທີ່ຢາກຫັດກິຕາແຕ່ຢ້ານເຈັບນິ້ວ